Wat gaat er nu gebeuren met #Brexit?

29 maart: de dag van de Brexit. Althans, dat was de bedoeling. Afgelopen woensdag stemde het Lagerhuis over de toekomst van het VK. Het is nu zeker dat de Brexit-datum wordt uitgesteld. Wat ging er mis en wat gaat er nu gebeuren?

Op 23 juni 2016 gingen bijna 34 miljoen Britten naar de stembus om te stemmen over een bindend referendum over het lidmaatschap van het Verenigd Koninkrijk in de Europese Unie. 51,9 procent stemde voor een vertrek. Na de uitslag van het referendum trad premier David Cameron af. Hij werd direct opgevolgd door Theresa May. Na een periode van negen maanden beleidsbepaling bracht zij de Brexit-procedure officieel op gang op 29 maart 2017. Vanaf toen werd er anderhalf jaar druk onderhandeld over een Brexit-akkoord.

Conceptakkoord

Op 13 november 2018 was een conceptversie voor de Brexit klaar. Hierover zou op 11 december gestemd worden. Het grootste kritiekpunt in de conceptversie was de ‘Irish backstop’. Deze regeling werd door de EU in het akkoord opgenomen en gaat over de grenskwestie tussen Noord-Ierland (VK) en Ierland (EU). Voor de EU is het belangrijk dat de er een strikte grens komt tussen Ierland (EU) en Noord-Ierland (VK). Als dat niet goed geregeld wordt kan er een lek ontstaan in de grens van de EU waardoor het ineens makkelijker wordt om goederen de EU binnen te smokkelen of zelfs producten op de Europese markt te brengen die niet voldoen aan de EU-standaarden.

In het huidige Brexit-akkoord is dit geregeld door een overgangsperiode van twee jaar in te stellen als het VK daadwerkelijk de EU zal verlaten. In die overgangsperiode zal er vrij verkeer van personen en goederen tussen het VK en de EU zijn, net zoals dat nu is. Deze periode zal worden gebruikt om tot een akkoord te komen over de toekomstige handelsrelatie tussen het VK en de EU.

Aangezien het zeer onwaarschijnlijk is dat er binnen twee jaar een akkoord over deze handelsrelatie zal komen, heeft de EU een soort verzekering in het Brexit-akkoord opgenomen. Als er op 31 december 2020 geen akkoord is over de grens met Noord-Ierland, blijft Groot-Brittannië in de Europese douane-unie, met Europese marktregels.

In de week van 4 december werd er gedebatteerd over het conceptakkoord, met op 11 december de stemming. Gedurende die week werd echter duidelijk dat May geen meerderheid zou krijgen voor het akkoord, dus stelde ze de stemdatum uit naar de derde week van januari. Op de avond van 15 januari 2019 werd het conceptakkoord met klinkende cijfers weggestemd. Tot 12 maart bleef May heronderhandelen over een nieuw akkoord, maar dat werd wederom weggestemd.

Stemming Lagerhuis

Afgelopen woensdag werd er gestemd door de leden van het Britse Lagerhuis om te peilen hoe zij de toekomst van Groot-Brittannië voor zich zien. De stemming was niet bindend, dat wil zeggen: May hoeft niet naar de uitslag te luisteren. Dit was de uitslag:

Resultaten (voor/tegen):

Motie B: harde Brexit zonder deal op 12 april: 160/400

Motie D: zachte Brexit volgens Noorwegen-model: 188/283

Motie H: Brexit met aangepast akkoord (VK uit de Europese douane-unie) op 22 mei: 65/377

Motie J: Brexit met douane-unie: 264/272

Motie K: VK volgt binnen de Europese douane-unie de richtlijnen van de interne markt: 247/307

Motie L: Brexit afblazen als het huidige uittredingsakkoord wordt afgewezen: 148/293

Motie M: Britse volk moet vervolgstappen bepalen d.m.v. een referendum: 268/295

Motie O: Bij afwijzing van het huidige uittredingsakkoord moet er een bevriezingsakkoord komen tussen EU en VK om verdere onderhandelingen te voeren: 139/422

 

Alle moties weggestemd

Geen van de moties bereikte een meerderheid in het Lagerhuis. Met andere woorden: alle moties zijn weggestemd. Niet alleen schiet het VK hier weinig mee op; het bevestigt tevens de verdeeldheid over de Brexit-kwestie. De meeste stemmen waren voor een nieuw referendum. Dit is op zich een haalbare optie, alleen het is de vraag of May hem ook gaat uitvoeren.

Zoals gezegd hoeft May niet naar de uitslag van de stemming te luisteren- het was niet meer dan een opiniepeiling in het Lagerhuis. De verwachting is echter wel dat als May te radicaal tegen de opvattingen van het Lagerhuis ingaat er een grote kans is op een succesvolle motie van wantrouwen tegen de Britse premier.

Aftreden May

Vlak voor de stemming van woensdagavond deed premier May een opvallende zet. Om twijfelende Lagerhuisleden over te halen om voor het uittredingsakkoord te stemmen, beloofde ze te zullen aftreden als er een meerderheid voor het uittredingsakkoord gehaald zou worden. Een opvolger zou dan de volgende fase van de Brexit leiden.

Een aantal partijen lieten weten mee te gaan in het voorstel van de premier, maar een belangrijke gedoogpartij van May’s regering, de Noord-Ierse DUP, verklaarde later die avond dat zij op geen enkele manier meewerken aan het uittredingsakkoord zolang de ‘Irish backstop’ niet is opgelost, ook niet als Theresa May zou aftreden.

 

 

 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.