“Ik begrijp het gewoon niet. Soms moet je toch gewoon even doorzetten?” Dat is dus het probleem. Het lukt me dan echt niet. Ik sla dicht. Ga op slot. Een waas neemt over. “Wat? Maar je kan toch gewoon…” Nee, niet dus. Een depressie is een ziekte. Een ziekte die in de weg staat van het leven. Je ziet het niet. Je voelt het alleen. En soms lukt zelfs dat niet.
Een depressie beschrijven lijkt op het tekenen van een sneeuwvlok. Geen één is hetzelfde, maar ze lijken wel op elkaar. Daarom heb ik alleen niet het antwoord. Er zijn zoveel mensen die depressie ervaren en allemaal doen ze het anders. Daarom deelden Jeffrey (25), Roos (22) en Shirley (27) hun ervaringen met mij.
“Ik haatte feestjes met een diepe passie en was altijd moe of somber. Ik deed mijn best om normaal en zelfverzekerd over te komen, maar dit lukte nooit. Ik vond mezelf ook lelijk, saai en troosteloos. Ik dacht dat ik er eigenlijk maar beter niet kon zijn, want ik had toch geen fuck bereikt in mijn leven”, zo vertelt Jeffrey me. “Ik voelde me niet begrepen, boos en ondergesneeuwd door de maatschappij. Ik had niks om echt voor te leven en wilde eigenlijk alleen maar slapen. En als ik geslapen had deed ik er drie uur over om uit mijn bed te komen.” Wat Jeffrey beschrijft is een klassiek beeld van depressie waar veel mensen mee te maken krijgen.
Shirley vertelde me wat meer over het depressieve gevoel in zichzelf: “Voor mij voelt het als een zwarte wolk dat in mij zweeft. Iets dat steeds groter wordt en wat mij compleet overneemt. Ik heb dan nergens zin in, m’n lichaam voelt zwaar, ik wil alleen zijn en het liefst verdwijnen. Tegelijk wil ik ook niet alleen zijn want het beangstigt me, en wil ik getroost worden maar ik heb geen idee waarvoor. Ook emoties voelen zwaar, maar ik voel alleen intens verdriet en een enorme neerslachtigheid, wat me lam legt.”
Er zijn ook mensen die niet depressief zijn maar wel met beginnende klachten zitten. Roos is niet depressief maar dat betekent niet dat ze er nooit mee maken heeft. “Ik wilde niet falen. Het werd een zwaar en drukkend gevoel. Een gewicht dat heel benauwend was en waar ik geen uitweg in zag. Dat gevoel dat je nauwelijks diep adem kan halen. Ik wilde niet meer mijn bed uitkomen, omdat ik al gefaald had zodra ik mijn ogen opendeed. Dit duurde maandenlang totdat ik elke dag huilend op mijn bed lag, bezweek onder het gewicht van mijn eigen visie op wie ik zou moeten zijn. Het gekke is dat het ophield, net voordat ik in een depressie terechtkwam. Ik gaf op. Ik zei letterlijk tegen mezelf ‘ik geef het op’. Ik kan hier niet aan voldoen. Ik laat het los. Toen viel alles van mijn schouders af.”
Het is confronterend om te horen hoe deze mensen zich door hun depressies heen worstelen en hebben geworsteld. Hun woorden herken ik in mezelf. Hoewel ik uit mijn depressie ben, heb ik nog steeds momenten dat ik terugval. Ik blokkeer dan volledig en kan niets meer doen. Volledig in mezelf gekeerd met een diepe weemoed en paniek. Zo voelt een depressie voor mij op het moment. Maar het verandert.
Die zwarte wolk groeit mee met je persoonlijkheid. Het neemt voor ieder andere vormen aan. Gebonden aan je persoonlijkheid haalt het uit naar hetgeen waar je het zwakst bent. Daarom is het zo divers en voor iedereen gevaarlijk op een andere manier. Het isoleert en laat voelen alsof ik (en menig ander) alleen op de wereld sta. En dat is nu precies zo gek, want er zijn meer depressieve mensen dan ooit tevoren. En die gedachte helpt. Het lijkt misschien alsof ik alleen ben, maar dat is nu net de leugen.